Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki Karasuları Gelişmeleri ve Türkiye'nin Tepkisi
Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki Karasuları Gelişmeleri ve Türkiye'nin Tepkisi
Yunanistan’ın Ege Denizi’nde karasularını 12 mile çıkarma girişimi, Türkiye’de büyük bir tartışma yarattı. Bu durum, TBMM gündemine taşındı ve alınan kararlar, Türkiye’nin ulusal güvenliği açısından önemli bir adım olarak değerlendirildi. 1995 yılında alınan karar, Yunanistan’ın bu hamlesinin savaş nedeni sayılmasına yol açtı.
TBMM Başkanvekili Kamer Genç’in yönettiği oturumda oy birliği ile alınan karara “Casus Belli” adı verildi. Bu karar, Yunanistan’ın karasularını 6 milin üzerine çıkarması durumunda Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine tüm yetkilerin verilmesini öngörüyordu. Bu durum, iki ülke arasındaki gerginliği artıran bir unsur oldu.
Kararın Tarihçesi ve İmzalar
Kararda, DYP’li Turhan Tayan, İhsan Saraçlar ve Nevzat Ercan, CHP’li Abdülkadir Ateş, ANAP’lı Hasan Korkmazcan, dönemin RP’li 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, DSP’li Hüsamettin Özkan ve BBP’li Ökkeş Şendiller’in imzaları yer aldı. Bu isimlerin imzaları, kararın geniş bir siyasi destekle alındığını gösteriyor.
Ancak, TMMM eski Başkanı AKP’li Bülent Arınç, 10 yıl sonra, 8 Nisan 2005’te “Casus Belli” kararının kaldırılmasını istedi. Bu talep, büyük tepki gördü ve kararın hâlâ yürürlükte olduğu belirtildi. Bu durum, Türkiye’nin ulusal güvenlik politikaları açısından önemli bir tartışma konusu oldu.
Ege Denizi'ndeki Deniz Hakları
Kararda, Ege’deki dengelerin 24 Temmuz 1923 tarihli Lozan Antlaşması ile kurulduğu ifade edildi. O tarihte her iki ülkenin karasuları 3 deniz mili olarak belirlenmişti. Bu durum, Ege’nin açık deniz alanlarının yüzde 70’ini oluşturuyordu.
Yunanistan, 8 Ekim 1936’da karasularını 6 deniz miline çıkararak Ege’nin yüzde 43,68’ini egemenliği altına aldı. Türkiye’nin 1964’te 6 mile çıkarılan karasuları ise Ege’nin yaklaşık yüzde 7’lik bölümünü kapsıyor. Bu durum, iki ülke arasındaki deniz hakları mücadelesinin tarihsel arka planını oluşturuyor.
Türkiye'nin Tepkisi ve Ulusal Menfaatler
Yunanistan’ın karasularını 12 mile çıkarmak istemesi, Ege’nin yaklaşık yüzde 72’sinin egemenliği altına alınmasına yol açacaktır. Türkiye’nin, dünya denizlerine Yunan karasularından geçerek ulaşmasına izin vermesi asla düşünülemez. Bu durum, Türkiye’nin ulusal menfaatleri açısından kritik bir tehdit oluşturuyor.
TBMM, Yunanistan’ın karasularını 6 milin ötesine çıkarması durumunda, ülkenin hayati menfaatlerini muhafaza ve müdafaa için hükümete tüm yetkilerin verilmesini kararlaştırmıştır. Bu karar, Türkiye’nin Ege Denizi’ndeki haklarını koruma kararlılığını göstermektedir.