2024 Yılı Kamu Harcamalarında Şok Artışlar: Tasarruf Tedbirleri Etkisiz Kaldı
2024 Yılı Kamu Harcamalarında Şok Artışlar: Tasarruf Tedbirleri Etkisiz Kaldı
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, 2024 yılı kamu harcamaları, tasarruf tedbirlerine rağmen büyük bir artış gösterdi. Uzmanlar, bu durumu eleştiriyor ve enflasyonla mücadelenin yükünü dar gelirli kesimlerin üstlendiğini vurguluyor. İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, bütçe verilerini incelediği analizinde harcamaların azalmadığını, aksine arttığını belirtti.
Artan Kamu Harcamaları
2024 yılı Mayıs ayında kamuoyuyla paylaşılan Tasarruf Tedbirleri Genelgesi, beklenen etkiyi yaratamadı. Prof. Dr. Yılmaz, “Görünen şu ki, harcamalar azalmamış. Hatta tasarruf edileceğine, giderek daha çok harcanmış” değerlendirmesinde bulundu. 2023-2024 yılları arasında tasarruf edilmesi gereken kalemlerdeki artış oranı yüzde 40 olarak kaydedildi.
Özellikle taşıt giderleri, 2024 yılının ilk üç ayında 2.1 milyar TL’den, son üç ayda yaklaşık 4 kat artışla 10.3 milyar TL’ye ulaştı. Taşıt alımlarının etkisi büyük oldu. Yılın ilk 6 ayında taşıt alımı için 231 milyon TL harcanırken, son altı ayda bu harcama 7.5 milyar TL’ye çıktı.
Tasarruf Tedbirlerinin Etkisi
Taşıt alımındaki artış, onarım giderlerini de etkiledi. Yılın ilk çeyreğinde taşıt onarımına 855 milyon TL harcanırken, yılın son çeyreğinde bu harcama 2.3 milyar TL’ye yükseldi. Böylece 2024 yılında taşıt giderleri toplamı yüzde 100 artışla 19.6 milyar TL oldu. Bu durum, kamu harcamalarının kontrol altına alınamadığını gösteriyor.
Haberleşme giderleri de dikkat çekici bir artış gösterdi. 2024 yılı ilk çeyrekte 2.2 milyar TL’den son çeyrekte yaklaşık 2.5 kat artarak 8.1 milyar TL’ye ulaştı. Yıllık bazda haberleşme giderleri yüzde 100 artışla 17.6 milyar TL’ye çıktı. Bu veriler, kamu bütçesinin sürdürülebilirliğini sorgulatıyor.
Diğer Harcama Kalemleri
Kırtasiye-baskı giderleri de yılın ilk çeyreğinden son çeyreğine kadar 4 kat artış gösterdi ve yüzde 67.3 artışla 27.6 milyar TL oldu. Lojman-sosyal tesis giderleri ise 6 kat artarak yıl genelinde yüzde 64 artışla 27.6 milyar TL’ye ulaştı. Bu artışlar, kamu harcamalarının ne denli yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
Temsil-ağırlama-organizasyon giderleri, yılın son döneminde azalış gösterse de bu kalemde 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 26 artarak 2.4 milyar TL harcama gerçekleşti. Bu durum, kamu harcamalarının kontrolsüz bir şekilde arttığını ve tasarruf tedbirlerinin etkisiz kaldığını gösteriyor.