2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri: Maliye Politikaları Üzerine Değerlendirme
2024 Vergi Düzenlemeleri ve 2025 Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri için hareketli geçti. Birçok vergi istisnası kaldırıldı veya daraltıldı. Ancak, bu düzenlemelerin etkisi 2025 yılından itibaren hissedilecek.
2025 yılı bütçe kanununa baktığımda, kurumlar vergisi ile ilgili değişikliklerden Maliye’nin yüksek bir beklentisi olmadığı sonucuna varıyorum. 2024 yılı Kasım ayı bütçe gelir gerçekleşmelerine göre, kurumlar vergisinde 11 aylık gerçekleşme oranı yüzde 34 seviyesinde kalmış, 2023’ün aynı dönemine göre ise yüzde 30,5 azalmış. 2025 bütçesinde de kurumlar vergisi artış hedefi yüzde 30 olarak belirlenmiş. Bu durum, yapılan değişikliklere rağmen önemli bir artış beklenmediğini gösteriyor.
Orta Vadeli Programın Hedefleri
Orta Vadeli Programa (2025-2027) baktığımda, maliye politikası hedeflerini yeterli bulmuyorum. 2023 yılında yüzde 16,8 olarak gerçekleşen vergi yükü oranının, Program döneminde yüzde 18 olması hedefleniyor. Vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmalar sürdürülecek. Ayrıca, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılmasına devam edilecek.
Kayıt dışılıkla mücadele etkin bir şekilde sürdürülecek. Maliye Bakanı, bu hedefi her açıklamasında vurguluyor. Orta vadede doğrudan vergilerin payının artırılması planlanıyor. Gelir, kurumlar, katma değer vergileri kanunları ile vergi usul kanununun, vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde güncellenmesi yönünde düzenlemeler hayata geçirilecek.
2025 Beklentileri ve Radikal Kararlar
2025 yılı için dolaysız vergilerin payını artırma hedefi, eğer sürpriz düzenlemeler yapılmazsa, gerçekleşecek gibi görünmüyor. Bugüne kadar yapılan düzenlemeler ve vergi denetimini yaygınlaştırma çabaları, vergi gelirlerinde önemli bir artış sağlamadı. Vergi denetiminin ana amacı tahsilatı artırmak değildir.
Bu nedenle, 2025 yılında radikal kararlar alınması ihtimali bulunmaktadır. Kapalı kapılar ardında yeni ek vergiler ve net aktif vergisi gibi olağanüstü düzenlemeler için hazırlık yapılmıyordur umarım. Enflasyon düzeltmesi, gelir ve kurumlar vergisinde bir artış sağlamadı, hatta önemli düşüşlere neden oldu. Resmi enflasyon oranlarının düşmesi nedeniyle vergisel etkisi sınırlı kalacak.
Yeni Torba Yasa ve Yapılandırma Beklentileri
2025 yılının ilk yarısında yeni bir torba yasa bekleniyor. Bu yasa, bazı istisna ve indirimleri kaldıracak veya daraltacak düzenlemeleri içerebilir. Özellikle KDV ile ilgili düzenlemeler yapılması bekleniyor. “Af çıkar mı?” soruları sıkça soruluyor. Eski paketlere benzer bir af çıkması olası görünmüyor, ancak borç yapılanması şeklinde bir düzenleme yapılması yüksek bir ihtimal.
Kredi faizlerinin yüksek olduğu bu dönemde, vergi ve sigorta borcu olan mükelleflerin rahatlatılması şart. Maliye ile mükellefler arasında yaşanan ihtilaflar, son dönemlerde artan dava sayılarıyla kendini gösteriyor. Uzlaşmada yapılan son değişiklikler nedeniyle dava sayılarının daha da artması bekleniyor.
Maliye Politikalarında Sadeleşme İhtiyacı
Başta finansman gider kısıtlaması olmak üzere, mevzuatımızda sadeleşme bekleyen birçok sorun bulunmaktadır. Uyuşmazlık sayısını azaltacak düzenlemelere acilen ihtiyaç var. Maliye, hangi konularda sadeleşme gerektiğini, uyuşmazlık konularına bakarak kolayca tespit edebilir. Enflasyon düzeltmesi ve finansman gider kısıtlaması gibi konular öncelikli olarak ele alınmalıdır.
2025 yılında uygulamaya girecek yurt içi asgari kurumlar vergisi, geçmiş yıl zararlarının mahsubu gibi önemli sorunlar barındırıyor. Vergi istisna, muafiyet ve indirimler üzerinden vergi almayı öngören düzenlemeler, kamuoyu desteğinden mahrum kalmaya mahkumdur. Maliye, geçmiş yıl zararlarını mahsup ettirmeme ısrarından vazgeçmelidir.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
2024 yılı, vergi mükellefleri ve mali müşavirler için zorlu geçti. 2025 yılının sakin ve huzurlu geçmesini umuyorum. Vergi sisteminin ihtilafları kaldıracak kapasitesi kalmadı. Bu nedenle, yapılacak düzenlemelerin dikkatli bir şekilde ele alınması gerekmektedir.
Erdoğan Sağlam, Ankara'da doğmuş, İstanbul Maliye Okulu'nda eğitim almış ve ardından Ankara Üniversitesi İktisat Bölümü'nden mezun olmuştur. Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanlığı Kurulu sınavını kazanarak yedi yıl Hesap Uzmanı olarak çalıştıktan sonra özel sektöre geçmiştir. Halen BDO Türkiye'de ortak ve yönetim kurulu üyesi olarak görev yapmaktadır.